باورهای غلط بسیاری پیرامون بدنسازی وجود دارد. شاید شما هم از سایرین شنیده باشید که میگویند بدنسازی روی قد تأثیر میگذارد. اگر این موضوع شما را نگران کرده است، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
بدنسازی در بزرگسالی تأثیری بر قد نخواهد داشت. مطالعات بارها نشان دادهاند که وزنه زدن در دوران کودکی مانع رشد نمیشود. بااینحال، بدنسازی اشتباه در دوران کودکی که منجر به آسیب میشود میتواند صفحات رشد را تحت تأثیر قرار دهد. کودکانی که به بدنسازی علاقه دارند، میتوانند با رژیم غذایی مناسب به قد دلخواه خود نیز برسند؛ اما برای بزرگسالانی که کوتاه قد هستند راهی وجود ندارد.
در این مقاله سعی میکنیم بهطور کامل به این سؤال پاسخ دهیم و بررسی میکنیم که آیا بدنسازی اصلاً تأثیری روی قد (مثبت یا منفی) دارد یا خیر.
آیا بدنسازی روی قد تأثیر میگذارد؟
بدنسازی تأثیری روی قد ندارد. نه کمکی به بلند شدن قد میکند و نه باعث کوتاهتر شدن آن میشود. این ایده که ورزش در دوران کودکی میتواند رشد شما را متوقف کند نیز نادرست است (اگرچه در این مورد نکاتی وجود دارد). به شرطی که در دوران کودکی رژیم غذایی سالم داشته باشید و خوب بخوابید قد شما صرفاً بر اساس پتانسیل ژنتیکی خواهد بود.
ممکن است برخی از افراد گزارش دهند که شروع تمرینات با وزنه منجر به افزایش قد آنها شده است؛ آنها یا اشتباه میکنند یا دروغ میگویند. ورزش کردن به شما کمک میکند که استایل بدن خود را حفظ کنید؛ اما بههیچوجه باعث بلندتر شدن قد شما نمیشود.
آیا بدنسازی در سنین پایین بر رشد تأثیر میگذارد؟
پاسخ کوتاه این است که تمرینات با ساختار مناسب در سنین پایین هیچ تأثیر منفی بر قد یا سایر عوامل رشدی نخواهد داشت؛ اما این بدان معنا نیست که بدنسازی در سنین پایین لزوماً ایده خوبی است.
بسیاری از مطالعات در مورد فواید تمرین با وزنه در جوانان صحبت میکنند. یک بررسی در سال ۲۰۰۶ که در مجله Clinical Journal of Sport Medicine منتشر شد، نشان داد که تمرینات با وزنه (وزنهها و دستگاههای مقاومت ایزومتریک) منجر به افزایش قدرت میشود؛ اما تأثیری بر قد ندارد و منجر به افزایش آسیبها نمیشود.
مشکل این است که اکثر این مطالعات با استفاده از محدوده تکرارهای معمولی و برنامههای تمرینی معقول انجام میشوند. تمرین ۴۵ دقیقهای با وزنه یک یا دوبار در هفته که در این مطالعات مورد بررسی قرار گرفته است، شاید نتایج عالی را در افراد تمرین نکرده ارائه دهد؛ اما بهسختی به هیکل بدنسازی منجر میشود.
اگر کودکان در سطح مورد نیاز یک بزرگسال (۴ تا ۵ بار در هفته یا بیشتر) تمرین کنند، آنگاه میزان آسیب بهسرعت افزایش مییابد. تمرین نامناسب (ناشی از استفاده از وزنههای بیشازحد سنگین) میتواند باعث آسیب شود که این میتواند رشد را تحت تأثیر قرار دهد.
اما قبل از عجله در نتیجهگیری، بهیاد داشته باشید که هر شکلی از شکستگی استخوان یا آسیب مفصلی میتواند بر رشد تأثیر بگذارد. وقتی صحبت از خطر آسیب به میان میآید، بدنسازی در لیست عوامل خطرساز، آخرین رتبه را دارد؛ بسیار پایینتر از فوتبال آمریکایی، راگبی، فوتبال، هنرهای رزمی یا حتی دویدن.
نکته: تمرین با وزنه با یک مربی حرفهای یا مربی شخصی برای کودکان حتی در سنین ۸ یا ۹ سالگی بسیار مفید است؛ اما بدنسازی سنگین که شامل تمرینهای روزمرهی زیاد، حجم زیاد ورزش و ساعتها عرق ریختن زیر وزنههای سنگین است، برای کودکان ایدهئال نیست. آسیب بهطور بالقوه میتواند بر رشد تأثیر بگذارد؛ اما تمرین درست با وزنه هیچ آسیبی به کودکان وارد نمیکند و فواید آن بسیار بیشتر از خطرات آن است.
آیا بدنسازی باعث افزایش قد میشود؟
بسیاری از مردم وقتی درمورد فواید بدنسازی صحبت میکنند، میگویند که بدنسازی بهنوبهی خود میتواند شما را بلندتر نشان دهد؛ اما آیا این واقعاً درست است؟ مطمئناً میتوانید تحرک را از طریق ورزش بهبود بخشید و با تقویت ماهیچههای بالای کمر میتوانید وضعیت مناسبی برای ورزش داشته باشید (بهبود تحرک قسمت بالای کمر به این معنی است که میتوانید با کمر صاف ددلیفت کنید و اینطوری در باشگاه قد بلندتر و صاف بهنظر میرسید). اما آیا این صاف بودن ربطی به دنیای خارج از باشگاه هم دارد؟
اگر کسی بهشما بگوید «صاف بنشین» شما بهطور خودکار اینکار را انجام میدهید؛ اما بهآرامی به حالت طبیعیتر برمیگردید. ایستادن و راه رفتن هم همینطور است. ما بهطور طبیعی تمایل داریم با یک انحنای جزئی در پشت خود راه برویم، و تمام ورزشهای دنیا این را تغییر نمیدهند.
مطمئناً، ورزش میتواند به رفع انحنای بیشازحد کمک کند؛ اما هیچ استاندارد طلایی خاصی برای وضعیت بدن وجود ندارد. در یک مطالعه که در سال ۲۰۱۲ انجام شد، از ۲۹۵ فیزیوتراپیست خواسته شد تا به عکسی از فردی با وضعیت بدنی خوب اشاره کنند.
۸۵ درصد از فیزیوتراپیستها یکی از دو وضعیت بدنی را به عنوان بهترین وضعیت انتخاب کردند که یک وضعیت بدنی بهطور قابل توجهی بیشتر از بقیه انتخاب شد. جالب اینجاست که این دو حالتی که اغلب انتخاب میشدند بسیار متفاوت از یکدیگر بودند.
اگر فیزیوتراپیستها حتی نمیتوانند درمورد وضعیت بدنی خوب به توافق برسند، پس چگونه بدنسازان میتوانند آن را حل کنند؟
علاوهبراین، آیا بدنسازی واقعاً برای وضعیت بدن خوب است؟ برای اکثر مردم پاسخ منفی خواهد بود. مطمئناً، بسیاری از بدنسازان کارهای زیادی در قسمت بالای کمر انجام میدهند؛ اما نسبت پشت به سینه و شانهها باید 2:1:1 باشد. به ندرت اینطور است! همیشه تمرینات سینه و شانه بر سایر برنامههای تمرینی بدنسازان تسلط مییابند.
این میتواند منجر به سندرم صلیب بالایی شود که باعث میشود بدنساز کوتاهتر از حد معمول به نظر برسد.
کلام آخر
دو دلیل وجود دارد که بپرسید: «آیا بدنسازی روی قد تأثیر میگذارد یا خیر». شما یا کوتاه قد هستید و به دنبال راهی برای بلندتر شدن هستید یا به بدنسازی علاقه دارید و نگران هستید و از طرفی امیدوارید که این موضوع روی قد شما تأثیر بگذارد.
برای شما که کوتاه قد و ناامید هستید، متأسفانه، هیچ راهی وجود ندارد که ورزش منجر به افزایش قد شود. کار زیادی نمیتوانید درمورد قد خود انجام دهید، فقط موهای خود را بلند کنید، کفشهای پلتفرم بپوشید یا یاد بگیرید که قد خود را بپذیرید که این اهمیت بیشتری دارد.
اگر بدنساز هستید، پس چرا میخواهید قد بلندتر باشید؟ میانگین قد برندگان مستر المپیا فقط ۱۷۰ سانتیمتر است! فرانکو کلمبو که بسیاری او را یکی از بهترین بدنسازان تمام دوران میدانند تنها ۱۶۲ سانتیمتر قد داشت. کوتاه بودن در واقع یک مزیت برای بلند کردن وزنه است.
مردان بیشازحد از نگران قد خود هستند؛ البته زنان هم نگران هستند. بالای ۱۹۰ سانتیمتر بودن بهعنوان اوج مردانگی در نظر گرفته میشود؛ اما فواید بسیار کمی دارد. مردان قدبلند قویتر نیستند یا مبارزان بهتری نیستند، آنها تستوسترون بیشتری ندارند. آنها در باز کردن کابینتهای بالایی واقعاً خوب هستند.
افراد قد بلند رؤیای تکتیراندازها هستند، البته نمیتوان جذابیت بیشازحد آنها را در دید بانوان نادیده گرفت.